Investeren in hoop
Ds. Eibert Kok begint zijn meditatie van zondag 17 maart met de aanloop naar 1 april in 'Den Briel' en de aankondigingen van 'Alva's ondergang. Bij een ervan moest hij denken aan het Bijbelboek waaruit we deze weken lezen, de profeet Jeremia.
Investeren in hoop
Zondagmorgen 17 maart 2024, Sint-Catharijnekerk, ds. Eibert Kok
Lezing uit Jeremia 32
Toen ik gisteren hier door de Nobelstraat fietste, stuitte ik op een groep jolige Spaanse soldaten, fier wapperend met hun Spaanse vlaggen. Het zijn natuurlijk gewoon verklede Briellenaren die spelen dat ze Spanjaarden zijn. De aanloop naar 1 april is begonnen.
’s Middags viel mijn oog op al die gele aanplakbiljetten waarin de tiende penning wordt afgekondigd, de nieuwe belastingmaatregel die Fernando Álvarez de Toledo, beter bekend als de hertog van Alva, in 1571 had ingevoerd.
Bij bijna al de plakkaten was een wit groezelig papier geplakt met kreten die Alva’s ondergang aankondigden.
De taal die uitgeslagen werd, was niet altijd – hoe zal ik het zeggen – geschikt om in de kerk te gebruiken. Deze was misschien nog wel het netste geformuleerd.
Waarom het met een f geschreven is, weet ik niet. Ik denk dan eerder aan een Italiaans automerk dat juist weer in de lift zit.
Maar goed, toen ik deze las, moest ik denken aan het Bijbelgedeelte van vandaag, aan de profeet Jeremia. Waarom?
Nou, het staat daar wel zo stellig ‘Alva’s ondergang nabij’ – en Alva staat daarbij symbool voor de tegenstander die jou de vrijheid ontneemt, door de mangel haalt, jou het leven misschien wel onmogelijk maakt – maar dit was 1572. Dat was nog maar het begin van wat wij de 80-jarige oorlog zijn gaan noemen.
1572, en de jaren daarna zijn vreselijke jaren geweest in de Nederlanden, waarin veel, heel veel mensen het leven gelaten hebben. Denk alleen maar aan de martelaren van Gorcum die hier in Brielle vermoord zijn. Oorlog maakt veel kapot.
1572, het zou nog tot 1648 duren voordat er vrede gesloten kon worden.
Ja zeker, er waren periodes dat het leven gewoon doorging, dat dat weer kon, maar echt vrede kwam er pas in 1648, 76 jaar later!
En toch, toch hadden en hebben dit soort acties met dit soort kreten zin. Waarom? Omdat ze de hoop op vrede levend houden, ook al weet niemand hoe, en wanneer.
Dit laat zien dat je je niet neerlegt bij situaties van onderdrukking en onrecht. Dat mág niet bestaan, dat zál niet bestaan. Ooit zal er recht gedaan worden. Ooit zal er vrede zijn. Als je dat geloof verliest, is er weinig hoop meer.
Dat is ook de kracht van liturgie, van samen zingen, ook in de kerk: “Laat komen, Heer, uw rijk …”
“Toch overwint eens de genade, en maakt een einde aan de nacht. Dan onderwerpt de Heer het kwade …” Ooit. Dat zingen, dat geloof houdt ons op de been.
Lees hier de hele overdenking ...